En als we het nu eens ver weg ging zoeken? In Chili bijvoorbeeld? In die smalle reep op het Zuid-Amerikaanse vasteland die geprangd ligt tussen de Stille Oceaan en de Cordillera de los Andes? Er wacht u een uniek zuidelijk avontuur en dit van Valparaiso, de oceanische parel, tot het ruige Patagonië.
Door Pierre Wiame
Valparaiso ligt op anderhalf uur rijden van Santiago en ‘Valpo’ – zoals de ‘locals’ zeggen – spreekt vanaf de eerste seconde tot de verbeelding. De grootste havenstad van Chili, die energiek de strijd aangaat met liefst 44 omliggende heuvels, lijkt wel te zweven in de lucht, zoals een lange wimpel met Tibetaanse gebeden. De straten lopen er steil op en af. De kleine huisjes in plaatwerk, die verspreid liggen op de natuurlijke glooiingen, glimmen in de zon. Het is een beeld waar je meteen verliefd op wordt, niet in het minst omdat de Stille Oceaan op de achtergrond wild te keer gaat. Terwijl die ene minuut genoeg is om u te overdonderen, ontdekt u binnen het uur een totaal ander beeld. In de benedenstad heersen de bussen, de taxi’s en de trolleybussen. De lanen kleuren grijs van de uitlaatgassen. Het is er druk, met luidruchtige mensen die zich verdringen rond de bescheiden stalletjes die uitpuilen van volumineus fruit en groenten.
Gelukkig is er de hoogstad, want die breekt met deze chaos. Hier schijnt de zon. Op de stedelijke toppen drapeert de fuchsia bougainville zich uitbundig over de afgesloten tuinen en levert zo zijn eigen bijdrage tot de veelkleurige rust. Overvolle busjes hijsen zich met moeite naar boven; toeristen puffen rond. Het is december en dus is het hier volop zomer. Dit is het topseizoen in het zuidelijk halfrond, terwijl het in het noordelijk halfrond nu op z’n donkerst is. Het heeft dan ook iets speciaals en magisch om deze zonnige wegen te doorkruisen met Kerstmis in aantocht.
Ik zet koers naar de hoger gelegen wijken en kies voor de meest emblematische: de cerro (heuvel) Concepcion. Die is makkelijk herkenbaar aan zijn typisch kerkje (Santa Cruz) met zijn groenzinken dak en aan een knalgeel hotel (Brighton) waarvan de balkons uitgeven op de haven, de cargo’s en de ontelbare containers in transit. Van hieruit hebt u een gratis panorama op de goed beschutte baai die heerlijk aansluit op deze ‘parel van de Pacific’.
De charmante cafeetjes serveren er heerlijke citroentaart en lekkere lokale mousses. De cerro Concepcion valt ook op door zijn gevels die versierd zijn met ‘street art’ en door de hobbelige wegen met klinkers die alle kanten op wijzen. Dit is het domein van de zwerfhonden. En van de kronkelige steegjes met uitputtende trappenstroken. Het is een kleurrijk labyrint waarvan de intensiteit afneemt naarmate men dichter bij de kust komt en het stadsrumoer wordt opgezogen door de wind die vanuit de zee komt.
‘ASCENSORES’
‘Valpo’ heeft iets van een zigeunerstad, waar alle gekken zich geroepen voelen om hun creativiteit op de muren bot te vieren. De buurten bruisen en verrassen met hun vele monumentale fresco’s. Als een museum in openlucht. Het historisch centrum is trouwens sinds 2003 erkend als Werelderfgoed en dankt een stukje van dit succes aan al die instinctieve schilders die hun vluchtige creaties in het lang en het breed hebben uitgesmeerd.
Terwijl San Francisco zijn ‘cable cars’ heeft, doet dit kleine Chileense ‘San Fran’ het met kabelbanen, ‘ascensores’ in het Spaans. Zij verbinden de vlakke en vervuilde lanen met de blauwe toppen van de cerro’s. Er zijn in totaal 17 van die kabeltrams en zij zorgen er mee voor het pittoreske uitzicht. De oudste, die in 1883 werd geïnstalleerd, pendelt op en neer naar de toeristische cerro Concepcion. Ook zijn buurman, de cerro Alegre, heeft zijn eigen kabelbaan en dit sinds 1903. Die is opgedragen aan de Reina Victoria. De rudimentaire en gammele passagierscabines zijn gemaakt van plaatwerk en gevernist oud hout. Ze piepen en kraken langs alle kanten. Door hun archaïsche mechaniek, de begin- en eindstations met de draaihekken met pedalen en de gaatjesknippers, is dit een historisch monument dat ten allen prijze dient bewaard.
Toch is Valparaiso maar één van mijn haltes op deze verre zwerftocht. Maar wat voor een halte! Ik verlaat deze prachtige plek en begeef me richting Punta Arenas, een avonturierstad die 3000 km meer naar het zuiden ligt. Eerste vaststelling bij het begin van die trip in Patagonië: het is meteen 13 graden koeler.
IJSBREKER
Ushuaia. Deze Argentijnse stad ligt aan het einde van de wereld, aan de poorten van de Zuidpool en Patagonië, op 14 uur met de bus vanuit Punta Arenas. We schepen in op de Stella Australis voor een ronduit exclusieve cruise, want er wachten ons vier dagen Vuurland. Reisverslag.
De wind blaast volop wanneer de Stella Australis het anker licht en de mythische vuurtoren van Ushuaia de rug toekeert. Wat wacht, is de grote verontrustende leegte van het Beaglekanaal: de plek waar Chili zich opdeelt in een oneindig aantal fjorden en eilanden. Dit is een cruise op kleine schaal. Minder dan 200 passagiers aan boord van dit mooie schip met vijf bruggen. De bar is open en de eerste Pisco staat al te wachten.
Roaring forties and furious fifties
We bevinden ons op een gevaarlijke grens tussen twee werelden. Tussen vuur en ijs. Zeer berucht. De zogeheten ‘roaring forties and furious fifties’ werden 400 jaar geleden ontdekt nabij Kaap Hoorn, waar de Atlantische en de Stille Oceaan op elkaar botsen en zeker 10.000 kapiteins en hun schepen kopje onder gingen. De moderne schepen hebben hier geen moeite mee, maar het blijft een bijzondere plek waar het bijzonder hard kan stormen, de wind even koud aanvoelt als op de top van de Mount Everest en de golven loeien alsof ze in een doodsstrijd zijn verwikkeld. De Australiscruise voorziet altijd een halte op de mythische Kaap Hoorn, maar het zijn de roaring forties and the furious fifties die de wet dicteren.
Die ochtend, op 1 december om precies te zijn, gaat Kaap Hoorn niet door als gevolg van een stormwind die alles omver kiepert in de bar van de Stella Australis, de gangboorden doet daveren, het diner laat dansen, en alle passagiers die last hebben van zeeziekte naar hun bed stuurt. Nu, een verrassing is dat niet. Er is altijd maar 50% kans om de vuurtoren, de kapel en het monument te bezoeken dat werd opgetrokken voor alle zeelieden die er het leven lieten.
Enkele uren later was de rust gelukkig alweer teruggekeerd. De zee leek weer olie, de sfeer opnieuw sereen. We bevonden ons in een andere wereld, helemaal aan de andere kant, in het diepste zuiden, waar je alle seizoenen in één dag kunt beleven. We zagen er dolfijnen, walvissen, condors, pinguïns, aalscholvers en zeeleeuwen. En we bleven er onze ogen uitkijken, daar aan het einde van de wereld.
Australis
+34 93 497 0484
europe@australis.com
www.australis.com