Kunststroming
Leve het surrealisme
René Magritte, Het kristallen bad, 1946 © Photothèque R. Magritte. Adagp Images Paris 2019
Het surrealisme viert hoogtij in de Brusselse musea. Zowel Bozar als de KMSKB en het Magritte Museum zetten de voornaamste artistieke beweging van de 20e eeuw volop in de spotlights.
De aftrap wordt gegeven in Bozar met de expo “Histoire de ne pas rire. Het surrealisme in België”. In 1924 begint bij ons, net als in Parijs, het surrealistische avontuur met gedurfde pamfletten van onder meer dichter Paul Nougé. In de expo wordt de originaliteit van de Belgische surrealisten belicht. Ze wilden de wereld immers transformeren met hun subversieve kunst. Bozar focust op de originaliteit van de Belgen, schenkt extra aandacht aan hun internationale contacten en belicht de politiek-historische achtergrond en de rol van belangrijke vrouwelijke kunstenaars.
IMAGINE! 100 Years of International Surrealism wil de 100e verjaardag van de kunststroming al even feestelijk vieren. Aan de hand van een 140-tal schilderijen, werken op papier, beeldhouwwerken, objecten, assemblages en foto’s richt de expo zich op de banden tussen het surrealisme en zijn voorloper, het symbolisme. De tentoonstelling is opgebouwd rond tien grote thema’s, zodat bezoekers zich kunnen onderdompelen in de wereld en de geest van de belangrijkste kunstenaars uit deze internationale kunststroming.
Met Magritte Folon, De Poëziefabriek neemt ook het Magritte Museum de surrealistische honneurs waar door een dialoog te creëren tussen het fascinerende universum van René Magritte en de poëtische creaties van Jean-Michel Folon. Hoewel beide kunstenaars elkaar nooit ontmoetten, wist Folon zijn hele carrière lang hoeveel hij verschuldigd was aan de meester van het surrealisme. Een droomachtige ontmoeting tussen twee bijzondere werelden.
Histoire de ne pas rire. Het surrealisme in België, tot 16 juni in Bozar (bozar.be). Imagine! 100 years of international surrealism, tot 21 juli in het KMSKB (fine-arts-museum.be). Magritte Folon, de poëziefabriek, tot 21 juli in het Magritte Museum (musee-magritte-museum.be).
Diverse
Duivel-doet-al
Jim Shaw, The Ties that Bind, 2017 © Courtesy the artist and Maurice and Paul Marciano Art Foundation
Jim Shaw is zonder twijfel een van de meest invloedrijke moderne kunstenaars uit de VS. Sinds de late jaren 70 bouwt hij aan een complex en spannend oeuvre dat bestaat uit schilderijen, sculpturen, installaties, foto’s, tekeningen, films en muzikale performances. Ook popart, stripverhalen, Hollywoodfilms, karikaturen of andere typisch Amerikaanse cultuurvormen maken essentieel deel uit van zijn werk, naast aspecten van religie, volksgeloof, vrijetijdscultuur en amateurkunsten. Zijn diepgaand kritisch onderzoek naar de manier waarop we waarden en overtuigingen construeren gaat samen met een onuitputtelijk rijke beeldtaal. In het M HKA mag hij nu zijn eerste grote Belgische solotentoonstelling houden. The Ties That Bind belicht de kernmotieven uit Shaws praktijk en brengt zijn werk van de laatste tien jaar onder de aandacht. Kapsels en pruiken, mannelijke figuren (inclusief zelfportretten) en huishoudelijke apparaten zijn terugkerende, bijna obsessieve thema’s doorheen de carrière van de kunstenaar.
Jim Shaw, The Ties that Bind, tot 19 mei in het M HKA in Antwerpen, Leuvenstraat 32.
muhka.be
Genie
Da Vinci’s universum
Het Mona Lisa-atelier © Europa Expo
Deze expo van meer dan 2.000 m² onderzoekt waarom Leonardo Da Vinci vandaag nog steeds wordt beschouwd als een van de grootste genieën uit de geschiedenis. Drie facetten komen hierbij aan bod: kunst, techniek en… gastronomie. Alles begint bij het succes van de werken die hij ons naliet: de Mona Lisa en de Salvator Mundi. Hierna komt de ingenieur/uitvinder aan bod met de helikopter, draaibruggen, sluizen, wapens en verdedigingssystemen. Hij is waarschijnlijk het meest bekend op het gebied van de luchtvaart, lang voordat een vliegtuig werkelijkheid werd. Het laatste deel omvat de gastronomie. Leonardo wordt ook beschouwd als de eerste agronoom en oenoloog in de geschiedenis. Op een 3D-reconstructie van een bankettafel staan zijn favoriete gerechten uitgestald. Het genie beheerste ook de kunst van de tafel… en de goede manieren.
Da Vinci, kunstenaar, ingenieur, fijnproever. Tot 30 juni in de tentoonstellingsruimte van het station Luik-Guillemins.
Info: europaexpo.be
Groepstentoonstelling
Kleurrijk en onconventioneel
Silio Durt, Parade sanitaire. © Pers
Popcorn zijn maïskorrels die in de hitte worden gepoft en openbarsten… De titel dekt compleet de lading door de uitbundige esthetiek van de tentoongestelde werken. Vijftien – vaak lokale, Brusselse – kunstenaars schetsen samen een kleurrijk, excentriek en dromerig beeld van onze maatschappij, met een dosis surrealisme en een link naar de jaren 30, met de destijds toenemende intolerantie en de donkere wolken aan de horizon. Een optimistische kijk op de toekomst is immers moeilijk in deze tijden van voortdurende crisis. Toch is er een universeel tegengif tegen somberheid, met name de kunst. Die was in al haar vormen altijd al een uitlaatklep voor onze angsten. De kunstenaars drukken een voorliefde uit voor een karikaturale en droomachtige weergave van de wereld, met de nodige humor, kritiek en/of ironie.
Popcorn, tot 26 mei in het Mima, Henegouwenkaai 39-41, Brussel
mimamuseum.be
Mode
Adembenemend en extravagant
Jurk en cape Hypnosis, collectie ‘Hypnosis’, 2019, in samenwerking met Philip Beesley © Dominique Maitre
De Nederlandse koningin Máxima en de Franse first lady Brigitte Macron vonden het belangrijk om present te tekenen bij de opening van de retrospectieve van de Nederlandse ontwerpster Iris Van Herpen (°1984). Na een stage bij Alexander McQueen begon ze in 2007 in Amsterdam met haar eigen collectie. 2010 is een belangrijk keerpunt in haar carrière wanneer ze haar eerste jurk in 3D realiseert (collectie Crystallization). Deze jurk kreeg een plaats in de vaste collectie in het Parijse Musée des Arts Décoratifs. De expo is een uitbundig eerbetoon aan een van de meest visionaire modeontwerpsters van deze generatie. Van Herpen is een rasechte pionier als het op nieuwe technologieën aankomt. Ze daagt de traditionele opvattingen over haute couture uit en herdefinieert ze. In de expo presenteert ze maar liefst honderd adembenemende creaties die in dialoog gaan met werken van hedendaagse kunstenaars, waaronder Philip Beesley en Wim Delvoye. Zij worden opgeleukt met schatten uit de natuur, zoals koralen en fossielen.
Iris Van Herpen, Sculpting the Senses, tot 28 april in Musée des Arts Décoratifs. madparis.fr
Schilderkunst
150 jaar impressionisme
Claude Monet, Argenteuil 1872. Musée d’Orsay/Legs M. et Mme Frédéric Lung © Musée d’Orsay
Net 150 jaar geleden – in 1874 om precies te zijn – organiseerde een groep kunstenaars, waaronder Monet, Renoir, Pissarro, Degas, Cézanne en anderen, op eigen houtje een tentoonstelling in de boulevard des Capucines in Parijs. Dit betekende meteen het startschot voor een gloednieuwe kunststroming: het impressionisme. Het Musée d’Orsay dat de grootste collectie ter wereld in bezit heeft, wil deze mijlpaal uitbundig en met heel Frankrijk vieren. In totaal worden 178 werken gul uitgeleend en verspreid over 34 Franse musea, van Limoges tot Nice, van Arles tot Caen en van Ajaccio tot Réunion. Zo bewijst Frankrijk dat het niet alleen het land is van de verlichte filosofen, maar evengoed dat van de ‘verlichte’ schilders.
Wij trokken naar Tourcoing waar men in het museum MUba met 60 meesterwerken focust op het landschapsschilderen. Verspreid over vijf zalen wordt ingezoomd op het allereerste begin van de schilderkunst in open lucht, op de boorden van de Seine, impressionistische tuinen, de vier seizoenen, sneeuwlandschappen, van impressie naar emotie, neo- en post-impressionisme, en de confrontatie van een werk van Monet met een van Leroy over hoe het licht door beiden werd geïnterpreteerd. In diverse musea net over de grens – Amiens, Lille/Rijsel, Douai en Roubaix – kan je telkens een verrassend ander accent ontdekken uit deze romantische kunststroming.
Peindre la nature. Paysages impressionnistes du musée d’Orsay, tot 24 juni in het MUba Eugène Leroy, rue Paul Doumer in Tourcoing (muba-tourcoing.fr). Paris 1874. Inventer l’impressionnisme, tot 14 juli in het Parijse Musée d’Orsay (musee-orsay.fr).
Mode
De vergeten ontwerper
Avondjurk met ruches en ceintuur in oranje tafzijde, Lanvin haute couture, L/Z 1968 © Louis Kerckhof
De naam Jules François Crahay zegt je wellicht niets, maar deze Belgische ontwerper werd in zijn tijd beschouwd als dé rijzende ster en een van de laatste genieën van de haute couture. De pers vergeleek hem zelfs even met Christian Dior! Jules Crahay (1917-1988) begon zijn carrière in Luik vooraleer hij naam maakte in de wereld van de haute couture. In 1959 werd zijn eerste collectie voor Nina Ricci overladen met lof en latere collecties bevestigden zijn meesterschap. Wie hem volop wist te waarderen, waren Claudia Cardinale, prinses Paola en Jackie Kennedy. In 1964 trad hij in dienst bij Lanvin, waar hij een 40-tal haute-couturecollecties en nog meer prêt-à-porter ontwierp. Het Mode & Kant Museum onthult Crahays creatieve eigenheid en onafhankelijke visie via een 60-tal modellen, aangevuld met uitzonderlijke bruiklenen.
Jules François Crahay. Back in the spotlight, tot 10 november in het Mode & Kant Museum, Violetstraat 12, Brussel. modeenkantmuseum.brussels
Fotografie
Echt of niet?
Alison Jackson, Kate, The Queen, and Camilla at a Hairdresser © Pers
Het zou een idyllisch beeld kunnen zijn: Kate, Queen Elizabeth en Camilla die samen knus onder de droogkap zitten bij kapper Maurice, terwijl ze in Women’s Own op zoek zijn naar de laatste roddels. Uiteraard is deze foto niet echt, maar is ze een van de 60 humoristische portretten van internationale celebrities uit de expo van fotografe Alison Jackson. Met deze beelden misleidt, imiteert en provoceert de fotografe en bewijst ze dat we niet altijd kunnen vertrouwen op eigen waarneming. ‘De waarheid is dood’, zegt ze. ‘Alles kan immers fake zijn en niets is authentiek.’ Voor de enscenering werden lookalikes en acteurs gezocht. Tot de beroemde publieke figuren behoren leden van de Britse koninklijke familie, David en Victoria Beckham, Bill Clinton, Elton John, Kim Kardashian, Kanye West, Marilyn Monroe, Barack Obama en Donald Trump.
Alison Jackson, Truth is dead. Tot en met 15 september 2024 in het Fotomuseum aan het Vrijthof in Maastricht.
Info: fotomuseumaanhetvrijthof.nl
Tuinen
Weer volop lente
© Park van Beervelde. Lut Laureys
Nog even wachten, maar alvast nu te noteren zijn de Tuindagen van Beervelde. Drie dagen lang kan je er bij zo’n 240 streng geselecteerde exposanten terecht voor een ruime keuze aan decoratie en antiek voor de tuin en zijn omgeving. Kinderanimatie, workshops, culinaire streekproducten en een muzikale omlijsting zorgen voor een gezellige totaalbeleving met vrienden of familie.
Heel opmerkelijk is de manier waarop de organisatoren en tal van deelnemers zich telkens laten inspireren door het thema van de editie, ditmaal Het Groene Paradijs. Dit verwijst naar een idyllische, weelderige en groene omgeving die symbool staat voor natuurlijke schoonheid, rust en harmonie. Een buitenkans om het serene van groene tuinen, planten, bloemen en natuurlijke landschappen te vieren, tegelijk een metafoor voor een duurzame en milieuvriendelijke levensstijl.
De Tuindagen van Beervelde, van vrijdag 10 t/m zondag 12 mei in het Park van Beervelde.
Info: parkvanbeervelde.be
En er is meer! Alle cultuur tips ontdek je in de lente-editie van Fifty & Me Magazine, dat nu in de winkel ligt. Haal ‘m nu of abonneer.
De leukste berichten van Fifty & Me in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.