Introspectie
Slaat de vonk over?
De nieuwe expo in Kazerne Dossin katapulteert je naar de wereld van de universele mensenrechten en gaat op zoek naar de wortels ervan in de geschiedenis, wetgeving, religie, filosofie en natuur.
Geen treffender plek voor een expo over de universele rechten van de mens dan de Mechelse Dossin-kazerne, waar tijdens de Tweede Wereldoorlog maar liefst 25.490 Joden en 353 Roma meedogenloos gedeporteerd werden naar de uitroeiingskampen en waarvan de meesten nooit terugkeerden. Met deze tentoonstelling plaatst Kazerne Dossin het idee van ‘hoop’, dat in de Verklaring van de Rechten van de Mens vervat zit, terug in de aandacht. Je ontdekt waar deze rechten vandaan komen, hoe ze zijn ontstaan, voor wie ze belangrijk zijn en waarom. De expo is een drieluik dat start bij WOII en de landen die de Verklaring in 1948 uitwerkten. Het tweede deel toont de basis waarop de grondleggers zich baseerden met voorbeelden en voorwerpen uit antieke wetgevingen en religies. Het deel eindigt bij de menselijke natuur en de impact op ons welzijn. Het derde deel bewijst dat het opstellen alleen niet voldoende blijkt. Tot vandaag worden mensenrechten op grote schaal geschonden: vrouwen, Afro-Amerikanen, kinderen, klimaat… Afgesloten wordt met inspirerende voortrekkers en activisten van vroeger en nu, waaronder een aantal bekende Belgen die uitkomen voor hun persoonlijke strijd.
De expo voorziet eveneens een kinder- en jongerenparcours.
Universal Human Rights, tot 11 december in Kazerne Dossin in Mechelen. Info: www.kazernedossin.eu
Literatuur
Poëtisch universum
Deze reizende tentoonstelling kwam er omwille van de 75ste verjaardag van de publicatie van De Kleine Prins in Frankrijk. Vandaag is het boek vertaald naar 457 talen en dialecten en werden er alleen in Frankrijk al meer dan 11 miljoen exemplaren van verkocht. De kans is dus groot dat ook jij het hebt moeten lezen tijdens je middelbareschooltijd. Nu heb je de kans het boek live te beleven want de expo dompelt je letterlijk kopje-onder in het poëtische universum van de Franse auteur, luchtvaartpionier en verzetsstrijder Antoine de Saint Exupéry (1900-1944) en zijn schattig hoofdpersonage. De stem van Antoines moeder begeleidt je doorheen het volledige parcours. Deze tentoonstelling van 1500 m2 met zijn spectaculaire enscenering wordt verrijkt met een reeks projecties en audiovisuele montages, getuigenissen van de schrijver, zijn familie en vrienden en persoonlijke voorwerpen van de auteur.
Antoine de Saint Exupéry. De Kleine Prins tussen de Mensen. Tot 30 juni in Paleis 2 van Brussels Expo. Info: www.expo-petitprince.com
Mode
Over verhullen en onthullen
Mode pendelt al eeuwenlang heen en weer tussen verstoppen en tonen. Wat vandaag mag in de mode, mocht gisteren niet en andersom. Soms is een enkel taboe, dan weer een blote rug. Hoe gaan ontwerpers daarmee om? Wij vroegen het aan curator Eve Demoen van het Hasseltse modemuseum.
Vanwaar de keuze voor deze expo?
Eve Demoen: “Eerst en vooral even duidelijk stellen: Dressundress is geen lingerietentoonstelling en gaat ook niet uitsluitend over naaktheid, wel over de relatie tussen mode en lichaam. De coronacrisis heeft nogmaals benadrukt dat we mode en maatschappij moeilijk los van elkaar kunnen denken. Na een periode van comfortabele homewear en activewear en verplichte verhulling tijdens de wereldwijde lockdowns, vraagt het lichaam opnieuw om gezien te worden. De modellen op de laatste fashion weeks maakten duidelijk dat bloot helemaal terug is. Ze showden bikinibovenstukken, cropped tops, lingeriedoorkijkjes, blote borsten, outfits met suggestieve uitsnijdingen of weinig verhullende minirokken.”
Muriel Scherre is gastcurator, toch een ietwat controversiële figuur.
“Murielle Scherre, de vrouw achter het duurzame lingeriemerk la fille d’O, is gastcurator en is dag in dag uit bezig met het menselijke lichaam. Tegelijk schroomt Scherre het debat niet en staat ze op de barricaden voor een inclusieve lichaamsbenadering en tegen steriele schoonheidsidealen. Haar stukken ondersteunen het levensechte en diverse lichaam met cellulitis, rimpels, sproetjes… Dit onvervalste lichaam blijkt echter onderhevig aan censuur op sociale media en in real life, zoals Scherre ook zelf mocht ervaren. Dit alles vormt voor haar een permanente stimulans om haar creatieve grenzen te verleggen en om controlerende en oneerlijke mechanismen in de modewereld aan te kaarten.”
Hoe is de expo opgebouwd?
“DressUndress bekijkt hoe de betekenis van lichamelijkheid evolueert vanuit verschillende invalshoeken, van de late achttiende eeuw tot vandaag. Verwacht geen duidelijke tijdlijn maar een verhaal waarbij je ontdekt wat vandaag kan, maar gisteren niet. Dat waarden en normen sterk tijdgebonden zijn, tonen de fijne, soms semi-transparante empirejurken bij aanvang van de tentoonstelling. Aan het einde van de negentiende eeuw was een blote enkel not done, maar ’s avonds werd de boezem wel rijkelijk ontbloot. Vrouwelijke kenmerken werden sterk benadrukt, zoals uitvergroting heupen/billen en boezem aan de hand van allerlei hulpmiddelen zoals het korset en crinolines. Het zou nog twee decennia duren vooraleer hij bevrijd werd door de korte rokken van de roaring twenties. Een gevoel van protest of revolte lag mee aan de basis van deze emancipatie, net zoals in de sixties toen het Twiggy-rokje de knieën ontblootte. Vandaag baart een lage halsuitsnijding opzien, terwijl blote enkels geen enkel probleem zijn (in westerse landen). Op de rode lopers kan naaktheid, maar in het publieke leven is het strafbaar.”
Welke zijn de voornaamste ontwerpers die deelnemen aan de expo?
“Ontwerpen van Vivienne Westwood, Olivier Theyskens, Walter Van Beirendonck, Schiaparelli, Raf Simons, Alaïa, Comme des Garçons, Versace, Maison Margiela, Jean Paul Gaultier… illustreren hoe designers de voorbije decennia speelden met dit (naakte) lichaam en hoe het via het spel van verhullen en onthullen door middel van kleding gemanipuleerd of gemodificeerd kan worden.”
Dressundress. Vanwaar die fascinatie voor naakt in fashion? Tot 20 november in het Hasseltse Modemuseum. Info: www.modemuseumhasselt.be
Evenementen
Esch, Cultuurhoofdstad van Europa
Esch-sur-Alzette, de tweede stad van het Groothertogdom Luxemburg wordt, samen met 18 aangrenzende gemeenten in Luxemburg en Frankrijk, cultuurhoofdstad van Europa. Esch deelt de titel met het Litouwse Kaunas en met Novi Sad in Servië. Op 26 februari werd het officiële startschot gegeven van een reeks evenementen die ononderbroken doorlopen tot het einde van het jaar. Onder het leidmotief ‘Remix culture’ onderverdeeld in vier secties ‘Remix Art’, ‘Remix Europe’, ‘Remix Nature’ en ‘Remix Yourself’ kan je genieten van een ambitieus programma dat bestaat uit dans, theater, muziek, concerten, festivals, expo’s, toerisme, design en sport. Het doel van Esch2022 is de regio, die vroeger gedomineerd werd door de mijnindustrie, om te turnen tot een aantrekkelijke, toeristische bestemming. Met maar liefst 160 projecten en 2000 evenementen een regio om dit jaar zeker eens te verkennen.
Esch2022, Cultuurhoofdstad van Europa, tot 22 december in Esch-sur-Alzette en 18 aangrenzende gemeenten. Info: www.esch2022.lu
Installaties
Intrigerend
© Anthea Hamilton. Courtesy the artist and M HKA. Photo: Kristien Daem
Onder de titel Mash Up tracht deze tentoonstelling een volledig en precies beeld te schetsen van het oeuvre van de Britse kunstenares Anthea Hamilton (°1978) dat gekenmerkt wordt door een enorme creativiteit, vrijheid en inventiviteit, een sterkte visuele esthetiek en interculturele productiemethoden. Hoewel Hamilton de voorbije jaren verschillende tentoonstellingen had, is dit project de eerste gelegenheid om haar meeslepende en grootschalige statementwerken met sculpturen, performances en installaties aan het publiek te tonen en de bezoekers in verrassende en onbekende sferen te brengen. De expo omvat een 70-tal werken die de kunstenares tijdens haar carrière maakte, naast een reeks nieuwe creaties.
Mash Up, Anthea Hamilton, tot 15 mei in het Antwerpse MHKA. Info: www.muhka.be
Domitianus’ Rome
© Pers.
Domitianus regeerde over het Romeinse Rijk in de eerste eeuw na Chr., een periode die vaak wordt gezien als een Gouden Tijd. Toch kent bijna niemand nog zijn naam en stond hij in de oudheid vooral bekend als een tiran en slechte keizer. Bijna 2000 jaar na zijn dood, neemt de tentoonstelling zijn turbulente levensverhaal onder de loep. Archeologische topstukken, spectaculaire animaties, films en vergezichten over Domitianus’ Rome laten bezoekers kennismaken met deze ‘vergeten keizer’. In een zoektocht naar wie hij werkelijk was als politicus, veldheer, geliefde en zelfverklaarde ‘god op aarde’.
God op aarde, keizer Domitianus. Tot en met 22 mei in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden (NL). Info: www.rmo.nl
Boeken
Cafénostalgie
© Pers
Ik heb ze nog gekend, jij misschien ook, je ouders zeker, de Belgische bruine cafés uit de jaren 70 en 80. Spijtig genoeg verdwijnen ze langzaam uit het straatbeeld, samen met hun wonderbaarlijke stamgasten, die nog tevreden waren met een glas halflauw bier maar vooral met hun gezelschap. De dames bestelden meestal eerst een koffie en vulden daarna hun handtas met bierworstjes of stukken chocolade. De mannen rookten er ongestraft Gauloises (zonder filter) of Groene Michel. Voor een cent ook toverde je Elvis of Tom Jones uit de jukebox of kon je dansen op de tonen van een Decap-orgel of een live orkest.
In zijn net verschenen fotoboek evoceert Harry Gruyaert (°1941) de warmte, de vriendschap en de gezelligheid van die cafés met hun aangedampte ramen en wolken sigarettenrook.
Harry Gruyaert, Café Belgica, 101 pagina’s, € 23,58. Uitgegeven door Gallery Fifty One. www.gallery51.com
Tijdloze schoonheid
Heb je dit boek op je salontafel liggen, zal iedereen je roemen om je kennis en goede smaak. En terecht, want sinds de oprichting in Milaan in 1919 door Mario Buccellati – destijds bijgenaamd de prins der goudsmeden – combineert het prestigieuze haute-joailleriemerk traditie en vakmanschap met een ongeëvenaarde creativiteit. Al kort na de start kon het merk rekenen op een klantenkring van over de hele wereld, waaronder de koninklijke families van Italië, Spanje en Egypte en de paus en zijn entourage. Buccellati laat zich inspireren door verschillende stijlen, die gaan van oud-Griekse en Etruskische motieven naar Venetiaanse kant of verwijzingen naar de renaissance. Dit boek, rijkelijk gedocumenteerd vanuit historisch oogpunt, verhaalt en toont breeduit de schitterende evolutie van het label over vier gepassioneerde generaties.
Buccellati: a century of timeless beauty, 294 pagina’s, € 195. Uitgegeven door Assouline. Assouline.com
Openlucht
Volop lente
Nergens is de lente zo mooi als in het park van Beervelde, waar 240 streng geselecteerde exposanten gedurende drie dagen – onder muzikale omlijsting – een ruime keuze aanbieden van planten, bloemen, decoratie en antiek voor de tuin, workshops en culinaire streekproducten. Zowel in de herfst als in de lente vinden meer dan 20.000 bezoekers hun weg naar de Tuindagen, een begrip op Europees niveau. Opmerkelijk is de manier waarop de exposanten zich telkens laten inspireren door een algemeen thema en zo een ludiek aspect geven aan hun stand. Deze editie staat in het teken van ‘De drie Musketiers’, wat bezoekers meteen de kans biedt om kennis te maken met de Gers (Gascogne), de geboortestreek van vele musketiers en zeker van de bekendste onder hen d’Artagnan. En wat met de beeldschone Milady de Winter, met wie hij wel het bed deelde maar die eigenlijk zijn aartsvijand was?
De Tuindagen van Beervelde. Op 6, 7 en 8 mei in het Park van Beervelde. Info: www.parkvanbeervelde.be
Haal ’s een kunstenaar in huis
Tijdens deze beurs presenteren 75 Belgische en internationale galeries het werk van zowat zeshonderd opkomende en gevestigde kunstenaars. Voor betaalbare prijzen, wat geenszins synoniem is van waardeloos, want alle deelnemers aan de beurs werden door een comité van kenners zorgvuldig geselecteerd op hun originaliteit, artistieke kwaliteit, techniciteit en betekenis. Ook de prijzen worden verplicht vermeld, zodat je geen kat in een zak koopt. Nog een pluspunt is dat je je kunstwerk meteen mee naar huis kan nemen. Er is immers een speciale ‘Wrapping Desk’, waar je aankoop veilig ingepakt wordt voor de terugreis.
Affordable Art Fair. Van 23 t/m 27 maart in Tour & Taxis Brussel. Info: www.affordableartfair.com
De leukste berichten van Fifty & Me in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.