Een mooie en sterke boodschap van kinderpsychologe Marijke Bisschop. Rest ons enkel nog het eens te worden over welke vorm die “liefde” nu precies aanneemt…

Door Martine Dory

Renteloze liefde

Ouders hebben voor hun kinderen alles gedaan wat ze konden. Uit liefde. En deze kinderen doen dan weer hetzelfde voor hun kinderen. Dat gaat zo, een beweging van boven naar beneden, en zo gaat het goed! Dat deze beweging zich ook omkeert, wordt niet verwacht. Wanneer men geeft, doet men dit met plezier. Dat spreekt voor zich. En een “dank u wel” is inbegrepen in het woord “geven”. Weg dus met het culpabiliserende “Na alles wat ik voor jou heb gedaan…”

Grootouders horen blij te zijn, zich te verheugen, zelfs over de erfenis die zij hun kleinkinderen kunnen nalaten via de ouders. Het is hier dan ook niet het aangewezen moment om alles te verpesten met scherpe opmerkingen als “Jullie bellen me enkel wanneer jullie me nodig hebben…”

Een schuldgevoel? Praat erover…

Zoniet zal het je relatie verpesten. Men voelt zich gevangen, vaak zonder zich er echt bewust van te zijn, en blijft met een schuldgevoel achter dat weegt op de relatie.

Grootmoeder die niet beschikbaar is net op het moment dat haar dochter opbelt om te vragen even op het kleintje te passen. Het kan een schuldgevoel oproepen, vooral wanneer haar dochter dat laat merken…

Duidelijke afspraken?

Het eerste wat je te doen staat als je grootouder wordt, is deze rol duidelijk te stellen, zowel voor jezelf als ten overstaan van je kinderen. Aan de ene kant hebben grootouders bepaalde verwachtingen van de jonge ouders, net zoals zij dat ook van de grootouders hebben. Een mogelijke oplossing? Om elk misverstand te vermijden, kan een soort van geschreven overeenkomst tussen de grootouders en de ouders op papier worden gezet. Niet om elke dialoog uit te sluiten, maar net om die te openen en om zich te kunnen aanpassen aan de omstandigheden. Ideaal doet men dat vanaf het begin!, stelt Marijke Bisschop. Vooral om te vermijden dat bepaalde gewoontes ontstaan die achteraf nog maar moeilijk ongedaan gemaakt kunnen worden, en die zorgen voor spanningen, vermoeidheid, onuitgesproken emoties en… misverstanden!

Een steentje bijdragen bij de opvoeding van de kleinkinderen?

Absoluut niet. Driedubbele laag plakband om de mond! De opvoeding behoort niet meer tot het departement van opa en oma, BEHALVE bij hen thuis. Daar zijn zij het die de grenzen trekken, bijvoorbeeld: “Hier eten we niet in de woonkamer, wel in de keuken”. Geen grote opvoedingsprincipes dus, wel regels die duidelijk maken hoe ze zich horen te gedragen bij opa en oma thuis. Opnieuw is het belangrijk om hier vanaf het begin duidelijke afspraken over te maken. Rustig. Sereen. In alle vertrouwen…

Vertrouwen

Een sleutelwoord dat ieders rol duidelijk definieert zonder daarbij te hoeven vrezen niet aan de verwachting van de ander te voldoen. Grootouders hebben ook hun leven en zijn niet verplicht om voor elke oproep van hun kinderen present te staan, BEHALVE wanneer ze dat met plezier doen!

Plezier

Nog een onmisbaar sleutelwoord. Een ongeëvenaarde maatstaf! En eentje die er nooit om liegt! “Doet dit me plezier?”, is dus dé vraag die u uzelf moet stellen.

Autonomie of afhankelijkheid?

Het is frappant hoezeer onze maatschappij een afhankelijkheidsgevoel in de hand werkt, stelt psychologe Marijke Bisschop. De ouders werken allebei, vinden niet altijd iemand om op de kind(eren) te passen en vragen dan de grootouders om die taak op zich te nemen. De grootouders echter, die een groot deel van hun leven hebben gewijd aan de opvoeding van hun kinderen en aan hen te leren zelfstandig te zijn – hun ouderlijke plicht – hebben daarom niet altijd zin om zich opnieuw in dergelijk veeleisend en onderling afhankelijk circuit te storten. Natuurlijk kunnen opa en oma soms de oplossing bieden maar om daarom altijd op hen te rekenen…

Het goede plan?

Dat is net om er een te hebben!
Op de kleinkinderen passen, is een waar plezier als de komst van het kleintje tenminste een beetje kan worden gepland vooraf, als het gaat om vakantieplannen, of om een bepaalde dag in de week, of om welke andere regeling dan ook. Het is dan vooral leuk om even vooruit te kijken en na te gaan welke activiteiten er in de buurt worden georganiseerd, om bijvoorbeeld een paddestoelentocht te plannen, of een bioscoopbezoekje, een toneelvoorstelling of een kasteelbezoek, een boeklezing, een zangworkshop. Gewoon zálig!

Wie is Marijke Bisschop?

Marijke Bisschop studeerde pedagogie in Amsterdam, Nederland. Zij specialiseerde zich daarna in Londen en België in de gedragstherapie en werkte 20 jaar op de afdeling kinderpsychiatrie van het UZ Gasthuisberg in Leuven en enkele jaren in Montréal, Canada. Als psychologe en opvoedingsconsulente organiseert zij ook workshops voor grootouders.