Van zout word je dik (en andere fabeltjes over zout)

De laatste jaren is er een heuse heksenjacht ontketend op zout. Het zou je lichaam schade toebrengen en op termijn je leven kunnen bedreigen door hart- en vaatziektes, nierfalen en dies meer.  Toegegeven, trop is teveel maar iedere dag ananas eten is bijvoorbeeld ook schadelijk voor je lichaam. Dat zout daarentegen ook nodig is om je lichaam goed te laten functioneren, daar heeft men het veel minder vaak over.

Leestijd: 3 minuten

Geen verschil

Er zijn vandaag enorm veel verschillende soorten in de handel: keukenzout, fleur de sel, Himalaya-zout, gerookt zout, organisch zout, Keltisch zeezout,  … Bottom line: het is gewoon zout.  Zeezout bevat dan misschien wat meer mineralen maar dat is te verwaarlozen. Het bevat zelfs minder jodium (dat stofje dat goed is voor de werking van je schildklier) dan met jodium verrijkt keukenzout. Ook tussen fijn en grof zout is er zo goed als geen verschil qua voedingswaarde.

Je lichaam heeft zout nodig

Je lichaam heeft natrium (dat naast chloride samen de stof zout vormt) nodig om je bloeddruk en vochtbalans van je lichaam in evenwicht te houden. Dat is nodig opdat je spieren en zenuwcellen correct kunnen werken. Dat je er te weinig van zou binnenkrijgen, daar moet je in principe niet voor vrezen. Een sneetje brood: 0,3 gr. Een oplossoepje: 2,3 gr. Een pizza met kaas en tomatensaus: 3,2 gr. Je komt dus snel aan de dagelijks aanbevolen hoeveelheid van 6 gr.  Ga je er wat over ? Dan is dat helemaal niet erg. Het hangt er allemaal een beetje van af. Op een hete zomerdag waarop je veel transpireert en veel water drinkt, kan je best wat extra zout gebruiken, wordt al eens vaak gezegd. Dat is echter eenkel wanneer je zwaar fysiek werk verricht of intensief sport. Ben je een keertje erg ziek met diarree ? Ook dan kan een zouttekort en moet je dat aanvullen. Een tekort in je lichaam leidt immers al snel tot duizeligheid, lusteloosheid, hoofdpijn, verwardheid en zelfs epileptische aanvallen. Het zou niet de eerste keer zijn dat mensen die bijvoorbeeld op een zoutvrij dieet leven op een hete zomerdag plots tegen de vlakte gaan.

Van teveel zout word je dik (#not)

Voor alle duidelijkheid: zout op zichzelf veroorzaakt geen overgewicht. Men tracht echter een causaal verband te creëren door het overmatig gebruik van zout en overgewicht. Wanneer je veel zout eet (zonder dat je zelf zout toevoegt aan je eten)  kan dat immers zijn omdat je bijvoorbeeld veel kant-en-klaar maaltijden eet of veel bewerkte vleeswaren (als charcuterie en kaas) of snacks uit de frituur. En ja, daar word je uiteraard wel dik van.  Er is echter geen directe wisselwerking tussen zout en overgewicht. Wel kan het ertoe leiden dat je lichaam water gaat ophouden. Dat is dan weer een andere zaak. Functioneert je lichaam normaal, dan gaat het dat water echter ook weer evacueren. Doet het dat niet correct, dan gaat je dokter meestal plaspillen voorschrijven die je lichaam actief aanzetten om water te evacueren.

95% van het zout dat je eet, plas je weer uit

Feit is dat zowat alles wat je ervan eet ook effectief door je lichaam wordt opgenomen. Daarom verhoogt bijvoorbeeld ook je bloeddruk na het eten van zoute voeding. Die gaat echter ook weer terug omlaag van zodra het zoutgehalte in je lichaam terug op een normaal punt is. Dit op voorwaarde dat je doorgaans een gezonde bloeddruk aan de basis hebt. De dikke en dunne darm nemen zout op en de nieren regelen de hoeveelheid natrium die je lichaam nodig heeft. Ongeveer 95 procent van het zout dat je eet (of drinkt), plas je weer uit. Via transpiratie en toiletbezoek houdt je lichaam zo alles op peil.

Geen twee mensen hetzelfde

Voor sommige mensen is het echter wel aangewezen om niet te veel zout binnen te krijgen. Dat zijn mensen met chronische hoge bloeddruk: het bloeddrukverhogende effect is immers sterker bij een te hoge bloeddruk. Ook mensen met overgewicht beperken best hun inname. Ben je een dagje ouder dan kan je eveneens best wat minderen met het witte strooisel. Dit omdat de werking van je nieren doorheen de tijd achteruit gaat waardoor ze minder zout uit het lichaam gaan evacueren. Feit is wel dat te veel het op lange termijn voor een verhoogde bloeddruk kan zorgen waardoor de kans op hart- en vaatziekten en nierproblemen kan toenemen. Ook dat is echter sterk afhankelijk van mens tot mens, of je veel fysieke arbeid verricht, of je tijdens de dag veel water drinkt (dat zout helpt afvoeren) en dies meer. Geen twee mensen zijn dezelfde. Met gezond verstand kom je al heel ver op dat vlak. Zout dus bijvoorbeeld niet systematisch je eten bij. Dat is al een heel belangrijke stap in een correcte dagelijkse dosering. En: kies ook voor verse, zelf bereide maaltijden, soepen, ….

 


© Fiftyandme 2024