DE ONSTUIMIGE AANBLIK VAN SIERGRASSEN GEEFT TUINEN EEN UNIEK GEVOEL VAN VRIJHEID. HET IS EEN STIJL DIE HEEL DICHT AANLEUNT BIJ DE BONTE HERFSTKLEUREN.

Door Agnès Pirlot de Corbion

Omdat ze aansluiten bij de natuur en bij uitgestrekte vlaktes brengen siergrassen speelsheid, licht en beweging in de tuinpercelen. De orkestratie in deze kleine tuin door het bureau Vaxelaire & Deckers helpt om het terrein te structureren en in verschillende leefruimtes op te delen. Deze tuin werd tien jaar geleden aangelegd – tegelijk met de renovatiewerken aan de woning. Streefdoel was een mooie tuin het hele jaar door, maar met minimaal onderhoud. De architect van de tuinen Alexandre Vaxelaire beoogde een maximaal verrassingseffect bij het betreden en verlaten van deze plek. De toegangsweg in kleine Belgische porfier kasseien was er reeds en hij had zijn charme. Daarom werd hij behouden en gerestaureerd. Andere assen voeren naar een terras, een zwembad, een petanqueveld en een door struiken afgeboord centraal grasveld.

Groen kader

Omwille van zijn architecturaal silhouet werd een enkele boom (Prunus padus) behouden. Die is meteen ook het ankerpunt waarrond de tuin zich ontwikkelde. Enkele kleinere decoratieve bomen werden uitverkoren als accent in de plantenmassieven: Japanse esdoorn (Acer palmatum), decoratieve appelaars (Malus ‘Everest’ & ‘Prof. Sprenger) met kleine gele en oranjerode vruchten, alsook fluweelbomen (Rhus typhina). Deze laatste zijn heel decoratief door hun grote geveerde bladeren die verkleuren in de herfst. Palmboompjes (Buxus sempervirens), osmanthus (Osmanthus heterophyllus) en Mexicaanse oranjebloesem (Choisya ternata) bepalen mee het ritme door hun bladhoudend karakter. Qua bloemen werd de keuze bewust beperkt gehouden. Aan de voet van de siergrassen staan dichtersnarcissen (Narcissus ‘Actaea’) die hun kelken in de lente openen. Voor de zomerkleuren zorgen hortensiavariëteiten met ronde bloemen (Hydrangea macrophylla). De combinatie van deze planten zorgt voor een bucolisch, aangenaam en harmonieus kader dat zich zowel in de tuin laat genieten als wanneer men van binnen door de ramen naar buiten kijkt.

De subtiele schoonheid van siergrassen

Perken met siergrassen accentueren de contouren zonder ze op te sluiten. Ze begeleiden de voetstappen van de binnenkoer naar de belangrijkste deur die zich in de tuin zelf bevindt. De Pennisetum alopecuroides (lampenpoetsersgras) is zeer decoratief met zijn lange platte bladschijven en de langwerpig ronde, pluimvormige bloei. Hij is ideaal om paden af te boorden en past zich vlot aan elke situatie aan. Hij verkiest een plekje in de volle zon in een malse, vruchtbare en goed gedraineerde bodem, maar vindt ook zijn draai op een droge rotsachtige bodem. In het herfst behoudt hij zijn bladeren die strogeel kleuren. De grote perken Miscanthus sinensis “Gracillimus” wiegen hun smalle en hangende bladeren en vormen zo monumentale schoven. Siergrassen vangen het geringste zuchtje wind op, draaien naar de opkomende zon en weten perfect hoe zij het zwakke licht van het ochtendgloren en de zonsondergang tot zijn recht moeten laten komen. De meeste van hen hebben een architecturaal silhouet waardoor ze interessant blijven in de winter. En wanneer de vorst er zich aan vasthecht, zorgen zij voor een onvergetelijk spektakel.

Minimaal onderhoud

Het mooiste effect in een perk wordt bereikt door stevige zoden siergrassen aan te planten waarbij men drie tot vijf planten van dezelfde soort per vierkante meter groepeert. De meeste planten verkiezen de volle zon en een lichte tuinaarde van goede kwaliteit die met organisch materiaal werd verrijkt. Die mag niet te vochtig zijn, noch te droog en voor alles goed gedraineerd. Voor de miscanthus, die gevoelig is voor stagnerend vocht en zware grond, wordt de bodem verbeterd door toevoeging van zand of grint. Sommige soorten zoals de zegge verdragen daarentegen wel schaduw en verkiezen een vochtiger omgeving. In de herfst worden de droge decoratieve stengels die de zoden tegen de koude beschermen intact gelaten. Er wordt gewacht op de lente en op de eerste scheuten om de droge bladeren tot net boven de bodem af te snijden. Siergrassen kunnen ook in potten worden geplant om terrassen en balkons te versieren. Het is belangrijk om bloembakken of -potten gedurende strenge winters tegen de kou te beschermen door ze in de tuin in te graven of ze goed te isoleren zodat de wortels niet kunnen bevriezen.

Planten in de lente

Siergrassen worden in containers gekweekt en kunnen het hele jaar door in de tuin worden aangeplant. De beste plantperiode blijft evenwel de lente want dan is de bodem opgewarmd en kunnen de wortels zich meteen ontwikkelen. Plant niet te diep: de zode moet een klein beetje uitsteken boven de grond. Er dient één of twee jaar geduld geoefend vooraleer de siergrassen hun volle schoonheid prijsgeven en dit gebeurt enkel wanneer ze op de juiste plaats werden geplant. De plant ontwikkelt zich elk jaar een beetje meer, bij zoverre dat hij zelfs de sterkste soorten kan overwoekeren. Wanneer de zoden te groot worden, hebben zij de neiging om centraal hun pluimen te verliezen. Dan is het tijd om de zode uit de grond te halen en ze met een scherpe spade te kleinen. Neem langs de zijkant de gezonde en krachtige scheuten weg en herplant ze in een bodem die verbeterd is met organische meststoffen.

Vaxelaire & Deckers

Na zijn studies landschapsarchitectuur in Gembloers en stages bij Jacques Wirtz International en Jean-Noël Capart werkt Alexandre Vaxelaire bij DCA Landscape Architects in Washington. Bij zijn terugkeer uit de V.S. gaat hij samenwerken met Quentin Deckers die zich na een stage bij Delvosalle Paysages als zelfstandige heeft gevestigd. Hun samenwerking resulteert in karaktervolle tuinprojecten die aansluiten bij de locatie en zijn bewoners.

Vaxelaire & Deckers Landscape Architects Associates Sprl
Chaussée d’Ophain 263, 1420 Eigenbrakel
Tel.: 00 32 (0)2 386 45 10 – info@vaxelaire-deckers.com
www.vaxelaire-deckers.com