Een tas koffie in de ochtend aan de ontbijttafel is voor velen een momentje van rust voordat de drukke werk dag weer begint. Maar geeft zwarte koffie ons ‘s ochtends echt de oppepper die we zoeken na weer zo’n slapeloze nacht, dankzij de effecten van de menopauze? Niets is minder waar volgens voedingsdeskundigen, die menen dat zo’n lekker kopje koffie voor het ontbijt slechts een placebo-effect teweeg brengt. Erger nog, het zou zelfs een negatieve invloed hebben op onze gezondheid. Dus waarom maken we niet gewoon meteen komaf met dit hardnekkige ochtendritueel?
De schadelijke effecten van koffie vroeg in de ochtend
Bij gebrek aan tijd of trek maakt het ontbijt voor drie op de tien Belgen geen deel uit van het ochtendritueel. Of ze stellen het uit tot op het werk. Een (slechte) gewoonte met (even slechte) gevolgen. Het drinken van een kop zwarte koffie – of nog erger, eentje met melk – op een lege maag kan leiden tot een aantal onaangename bijverschijnselen, zoals een branderig gevoel, een opgeblazen gevoel en zelfs maagklachten. Dit komt door de gevolgen van de productie van zoutzuur die door koffie wordt gestimuleerd. Als je deze klachten wil vermijden, kan je best je eerste kopje koffie gepaard laten gaan met je geprefereerde ontbijtgranen. Een ander risico houdt in dat dat je de natuurlijke uitdroging in de ochtend verergerd door het diuretische effect van koffie. Niet te vergeten is het laxerende effect van koffie, aangezien het de samentrekkingen van de darmen veroorzaakt. Last but not least weerleggen alle onderzoeken het maar al te populaire idee dat koffie ‘s ochtends als een oppepper werkt. We zijn dus gewaarschuwd.
Wanneer cortisol in het spel komt
Het lijstje met nadelen is nog niet compleet. De productie van cortisol is een obstakel die hier zeker nog aan toegevoegd mag worden. Dit hormoon wordt afgescheiden door de bijnieren met als doel het lichaam te reactiveren na een nacht slapen. De productie van dit hormoon piekt tussen 6 en 9 uur ’s ochtends, waarna het terug stilaan afneemt. Hoe komt het dan dat koffie en cortisol niet samen gaan? “Koffie stimuleert namelijk de productie van cortisol. Dit kan gevolgen hebben, zoals hartkloppingen, verhoogde vermoeidheid, een slecht humeur en zelfs gevoelens van angst. Dit teveel aan cortisol zal ook de bloedsuikerspiegel doen stijgen, wat kan leiden tot gewichtstoename,” zegt voedingscoach Nathalie Claessens.
Wanneer drink je best je eerste koffie?
Nu we kunnen veronderstellen dat het beter is om niet meteen bij het ochtendgloren een tas koffie te zetten, hoe laat kunnen we dan wel genieten van die eerste hoognodige opkikker? Nathalie Claessens deelt alvast haar advies met ons: “Je kan best wachten tot ongeveer 3 uur na het ontwaken om je eerste kopje van de dag te drinken. Stel je kan je eerste dosis cafeïne uitstellen tot op het werk, bijvoorbeeld om 10 uur in plaats van 9 uur, dan zit je timing perfect. Daarnaast zorgt een babbeltje met je collega’s bij de koffieautomaat voor de nodige ontspanning in de ochtend.” Waarom juist die drie uren? “Deze tijd is niet willekeurig gekozen, maar stemt uit de resultaten van enkele uitgevoerde studies. Het is pas na deze drie uren dat de cortisolafscheiding afneemt. Koffie zal bijgevolg niet meer zoveel invloed hebben op het hormoon”, besluit Nathalie Claessens.
De leukste berichten van Fifty & Me in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.