We worden steeds ouder en dat eist zijn tol, fysiek en mentaal. Er zijn onder meer medische en technologische ontwikkelingen om ons langer in leven te houden, maar dat wil niet zeggen dat ons lichaam altijd mee-functioneet, met vervelende ouderdomsziekten soms tot gevolg. Maar, we hebben blijkbaar een veel groter aandeel in “gezond ouder worden”dan we voorheen misschien dachten. Voedingsarts Andreas Michalsen vertelt aan Die Welt dat we met onze levensstijl voor 91 procent in de hand hebben of we gezond ouder worden, ‘slechts’ 9 procent is genetisch.
Hoe kan het dan dat we soms zien dat een heel gezin in een medische kermis belanden? Natuurlijk zijn er families waarin hart- en vaatziekten meerdere generaties herhaaldelijk voorkomen, maar ook zien we dat ongezonde gewoonten worden doorgegeven. “Zelfconditionering”, noemt Andreas dat. “Als een familie de gewoonte heeft gekregen om ‘s middags altijd een stuk slagroomtaart te eten, dan is dat geen genetische, maar een sociale component. De conclusie wordt vaak verkeerd getrokken. Te weinig slaap, een ongezond dieet, niet vasten, te weinig beweging: drie hartaanvallen in een familie zijn veel vaker te wijten aan gedeelde leefgewoonten dan aan genen.”
Gezond eten
Een van de meest voor de hand liggende aspecten van onze levensstijl die onze gezondheid beïnvloeden, is voeding. Volgens de professor ligt het probleem vooral bij ‘industrieel voedsel’. “We koken steeds minder thuis en in plaats daarvan eten we kant-en-klaar geconserveerd voedsel dat verrijkt is met additieven. Ik wil niemand bang maken, maar het is een feit dat we via ons voedsel ook steeds meer pesticiden, insecticiden, zware metalen en microplastics binnenkrijgen.”
Hoeveel verschil het eten van pure voeding en gemodificeerde voeding maakt? Daarvoor haalt hij een onderzoek van Kevin Hall aan van de Amerikaanse National Institutes of Health. Proefpersonen werden in twee groepen ingedeeld waarbij de groep met industrieel voedsel 500 kilocalorieën meer per dag dan degenen innamen dan die natuurlijk voedsel mochten eten. “Dat is 3500 kilocalorieën per week en, geëxtrapoleerd over een jaar, 20 kilo meer lichaamsgewicht, alleen maar omdat het voedsel op een energierijke manier werd bereid. Dat is de formule om snel zwaarlijvig te worden.”
“Als ik de wetenschappelijke gegevens probeer samen te vatten, dan is het niet alleen suiker, het is niet alleen cholesterol, het is niet alleen een gebrek aan beweging.”
Wat dan wel eten?
Wat hij dan wel adviseert hij om op tafel te zetten? “Peulvruchten zoals bonen, linzen en kikkererwten. Daarnaast consequent volkoren granen in plaats van varianten van wit meel, inclusief pasta. En op de derde plaats komen noten en zaden. Verder heel weinig worst, vlees, snoep en alcohol. In plaats daarvan meer fruit en groenten”.
“Ik wil niemand van zijn schnitzel beroven. Maar als je bewust eet, kun je echt genieten van de laatste 30 jaar van je leven. Als je het goed doet, misschien zelfs 50 jaar.”
De leukste berichten van Fifty & Me in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.