Vermogensoverdracht van A tot Z

De overdracht van familiale vermogens wordt vaak uitgesteld of zelfs vergeten. Het is nochtans een belangrijke kwestie die de nodige aandacht verdient. Financieel kan dit zowel voor jezelf als voor je erfgenamen immers heel interessant uitdraaien.

Leestijd: 3 minuten

Je bent intussen ruim vijftig, je huis is afbetaald, je hebt een financiële reserve opgebouwd en je kinderen maken zich klaar om uit te vliegen. Er zouden weleens enkele vragen kunnen rijzen. Misschien overweeg je om je kinderen financieel te helpen. Da’s geen slecht idee. Je geeft ze een vlotte start in hun volwassen leven, en het scheelt ook een pak in successierechten. Als je op middellange termijn geen grote investeringen meer plant, kan je een deel van je kapitaal via een schenking overdragen aan je kinderen. De procedure is eenvoudig maar er zijn uiteraard enkele basisregels te volgen.

Roerende goederen

Het grootste voordeel van een schenking bestaat erin een deel van je vermogen aan (een van) je kinderen te schenken tijdens je leven, en te zien hoe dit geld wordt omgezet in een tastbaar en reëel project. Je kinderen krijgen een flink duwtje in de rug en kunnen zich misschien zelfs de hele rompslomp van een lening bij de bank besparen. Ze zullen erg dankbaar zijn voor de liefdevolle steun, en bovendien moeten ze later veel minder successierechten betalen op je roerende goederen (aandelen en liquide middelen). In Vlaanderen lopen deze op tot 27% en in Wallonië en Brussel zelfs tot meer dan 30%. Als je een deel van je vermogen schenkt terwijl je nog leeft, scheelt dat een slok op de borrel, want daarvoor bedragen de kosten in Vlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest of Wallonië respectievelijk 3 tot 3,3%. Schenkingen worden later niet meer belast met bijkomende successierechten.

Hou er rekening mee dat een schenking ook een groot nadeel heeft. Gegeven is gegeven, je kunt niet meer achteruit. Terwijl je een testament op elk moment kan aanpassen. Er bestaan verschillende soorten schenkingen. Om uit te zoeken wat het best past bij jouw specifieke situatie, ga je best eens langs bij de notaris. Hij zal je wijzen op het verschil tussen een ‘schenking op voorschot’, een ‘schenking buiten erfdeel’ en een ‘schenking met voorbehoud van vruchtgebruik’. Het is belangrijk de verschillende mogelijkheden uitgebreid te bespreken met een expert.

Vrijgevig of voorzichtig?

Hoeveel je precies wil geven is natuurlijk een delicate vraag. Als vijftiger weet je niet wat de toekomst nog brengt. Hoeveel heb je zelf nog nodig om tot je pensioen vlot rond te komen? Hoeveel kost een plek in het rusthuis ? Hou je na een schenking voldoende over voor jezelf ? De psychologische aspecten van een schenking spelen dus zeker ook een rol. Ook met een eventuele scheiding van je kinderen moet je rekening houden.

De woning

Naast de liquide middelen geeft ook de gezinswoning stof tot nadenken. Als ouders hun onroerende goederen schenken aan hun kinderen, zullen ze meestal het vruchtgebruik ervan behouden. Het huis is niet langer hun naakte eigendom, maar ze kunnen er blijven in wonen of de huurinkomsten ervan behouden. Net zoals bij de schenking van roerende goederen, zal ook de overdracht van onroerende goederen via een schenking de toekomstige successierechten verlagen. Maar ook hier is een bezoek aan de notaris noodzakelijk. Het kind dat het huis of het appartement ontvangt, moet de schenkingsrechten betalen. Naargelang de schijf loopt het tarief op van 3 tot 27%. Om dit te vermijden, raden kenners aan om bijvoorbeeld meerdere schenkingen te doen, per schijf, zodat de kosten beperkt blijven. In plaats van de ontvanger 18% te laten betalen op een waarde van 300.000 euro, kun je twee keer een som van 150.000 euro schenken, zodat de ontvanger slechts 3% rechten betaalt per schijf van 150.000 euro. Tussen twee schenkingen moet een periode van drie jaar en één dag zitten om van dit fiscaal voordeel te kunnen genieten. Vergeet niet dat een schenking nooit gratis is: hou rekening met de schenkingsrechten, de aktekosten en de notariskosten. Doe bovendien nooit een schenking zonder het principe van de reservataire erfgenamen te respecteren. Zij hebben immers recht op de reserve, het minimale deel van de erfenis.

Beslis doordacht

Ga nooit overhaast te werk bij een vermogensoverdracht. Denk na, leg je twijfels voor aan een expert en laat je adviseren. Weeg de voor- en nadelen goed af en neem een doordachte beslissing.


© Fiftyandme 2024