Geven en krijgen, twee werkwoorden die we zo vaak horen in de kerstperiode dat we bij het dolle shoppen soms de betekenis vergeten die ze voor ons hebben …
Door Martine Dory
Is geven makkelijker dan krijgen?
Dat lijkt inderdaad zo te zijn. “Ontvangen” vraagt nederigheid, terwijl “geven” uitnodigt tot erkenning, aldus Annick de Souzenelle, een erg “spirituele” auteur. Osho, een Indische wijze, zei het als volgt: “Het is belangrijk dat u geeft. Opstapelen vergiftigt het hart. Als u deelt, verwacht dan geen bedanking. Voel uw eigen dankbaarheid voor de persoon die u heeft toegestaan met hem te delen.” Klinkt ingewikkeld, nietwaar? Nochtans, als u het nader bekijkt, moet u wel instemmen met die manier van denken. Als u iets geeft, haalt uzelf daar minstens even veel genoegen uit als diegene die iets van u krijgt!
Is men verplicht een geschenk te geven bij de feesten?
Zo’n ingesteldheid haalt misschien alle plezier uit het geschenk weg. Vaak begint men pas op het laatste moment te zoeken en koopt men eender wat men in handen kan krijgen. Radeloze shoppingtochten in bomvolle winkels in de kerstperiode doen zelfs de grootste fanatiekelingen huiveren. Nu het crisis is, zouden we de zaken anders kunnen aanpakken. Waarom niet het voorbeeld van Marie volgen, die niets liever doet dan zelf haar geschenken te maken? “Vanaf begin november stel ik een lijstje op met personen die ik wil verwennen. Ik denk na over wat ik zou kunnen ineensteken of koken om hen een plezier te doen. En dan, tijdens de weekends die aan de feesten voorafgaan, knip ik, snijd ik, hak ik, kook ik, plak ik, … Ik geniet daar enorm van.” En zijn de mensen daar blij mee? “Het is waar dat mensen vaak verrast zijn als ze een cadeau krijgen dat niet uit een winkel komt. Maar eens ik het heb uitgelegd, zijn ze super tevreden.”
Een duur cadeau? Maar over welke waarde hebben we het eigenlijk?
De sociale regels stellen dat u de prijs van een geschenk niet onthult aan diegene aan wie u het heeft gegeven. Maar geef toe, als het een duur cadeau is, kunnen sommigen de verleiding niet weerstaan om tijdens het gesprek terloops de waarde ervan te vermelden …
Maar over welke waarde hebben we het eigenlijk? De “geldwaarde” of de “hartswaarde”? De “hartswaarde” blijkt uit de persoonlijke keuze die u maakt. Maar daar moet u wel meer tijd voor uittrekken … U kunt de ander tonen dat hij belangrijk is, door hem iets te geven dat hem plezier zal doen. Dat spreekt toch voor zich, zegt u? Niets is minder waar! Huwelijkslijsten zijn daarvan het beste bewijs. De trouwlustigen hebben een lijst opgesteld met vaatwerk en ander toebehoren voor hun toekomstige huishouden. Maar dan gebeurt het. Op de beruchte lijst blijven er enkel nog 3 vorken, een deksel voor een soepterrine en een deegrol over. Wat kiest u? U beseft uiteraard dat die 3 vorken deel uitmaken van hun servies, maar bij zo’n cadeau is de charme of de warmte van het schenken is helemaal afwezig. Kortom: u kunt het zelf moeilijk als een cadeau beschouwen! Bovendien heeft u niet zelf voor die vorken gekozen! Het is een beetje alsof u een bankbiljet van X euro geeft, om van het corvee “vind een geschenk” af te zijn. Oké, je weet dat de gelukkige ontvanger er goed gebruik van zal maken. Welk gebruik? Dat zal u hem moeten vragen. En daarmee is het geschenk toch een beetje gepersonaliseerd.
En trouwens, een bankbiljet vind je achteraf niet op eBay terug!
Vreselijk, die uitnodiging de dag na Kerstdag, om uw geschenken per opbod te verkopen op eBay. “En wat dan nog,” argumenteert Simon. “Jij verkoopt toch ook je oude spullen op de rommelmarkt?”
Akkoord, maar ik verkoop nooit een geschenk dat ik net heb gekregen! Komaan zeg …
Krijgen? Spreek erover …
“Ik voel me altijd ongemakkelijk als ik een geschenk krijg”, vertrouwt Marie-Noëlle, moeder van vier, ons toe. “Ik geef liever.” De reflex van een moeder, die het gewoon is te geven, zichzelf te geven, en die nooit geleerd heeft te ontvangen?
En nochtans, dat onbehagen kan zorgen voor een ander onbehagen, namelijk bij degene die iets wil geven. Die kan voelen dat hij geen toestemming krijgt iets te geven … en daardoor wordt hem het plezier van het schenken ontzegd! Mensenlief, wat maken we het onszelf moeilijk! Kinderen zitten tenminste veel eenvoudiger in elkaar. Ze geven ons gewoon een bestellijstje voor Sinterklaas, eentje voor de Kerstman, en inspireren zich daarbij op de vele speelgoedcatalogussen die in de brievenbus belanden. En hun lijstje kan behoorlijk lang zijn. Taak voor de ouders om de nadruk te leggen op kwaliteit boven kwantiteit. En dat is niet gemakkelijk!
Het laatste woord is voor de psychotherapeute*
“Het kostbaarste geschenk is tijd met elkaar doorbrengen! Neem de tijd en het genoegen om te spelen, te knutselen, pannenkoeken te bakken, te zwemmen, samen te zingen, dat is puur geluk! Time is money? Nee hoor: tijd is liefde! En dat is een waarde die u kunt doorgeven aan uw kinderen en uw kleinkinderen. Een waarde … die nooit in waarde daalt!”
* Marijke Bisschop