De overstap naar een rusthuis is alles behalve een eenvoudige beslissing. Niet voor de betrokkene en evenmin voor de familie. Maar het kan ook een stap zijn naar een beter leven wanneer de pro’s en de contra’s oordeelkundig tegenover elkaar zijn afgewogen. Life magazine helpt u om de juiste keuze te maken.
Door Magali Duqué en Jean Blavier
Moet u de voorkeur geven aan een rust- of verzorgingstehuis, een combinatie van beide of een serviceflat? Voor onze ouders is het belangrijk om het onderscheid te maken op basis van hun verwachtingspatroon.
DE JUISTE VRAAGSTELLING
Indien uw ouder in een goede gezondheid verkeert en nog altijd in ruime mate onafhankelijk (dwz.: stappen, aankleden en eten zonder hulp), zal uw keuze zich naar een ‘klassieke’ home richten of een servicewoning. Aan u om samen te bepalen wat nodig is voor een aangenaam leven in functie van de aangeboden standing (oppervlakte, kader, tuin, mogelijkheid om eigen meubelen mee te nemen, enz.) en het dienstenpakket (restauratie, activiteiten, uitstappen, bezoeken, enz.). De rustoorden voor bejaarden (ROB) huisvesten personen vanaf 60 jaar en bieden gemeenschappelijke diensten aan en hulp in het dagelijkse leven. Zij organiseren indien nodig ook de verzorging. Rust- en verzorgingstehuizen (RVT) daarentegen bieden een verblijf aan met prestaties ‘à la carte’. Deze formule biedt meer onafhankelijkheid, al is de opvang permanent (op aanvraag). Andere optie: de Centra voor Dagverzorging (weinig in aantal) waar men dezelfde service aanbiedt als in een rusthuis, maar ’s avonds naar huis terugkeert.
Voor personen die als afhankelijk beschouwd worden, raden we een verpleeginrichting aan waar de structuur en de organisatie berekend zijn op de medische opvolging. Al naargelang de aard van afhankelijkheid van de ouder geeft u de voorkeur aan etablissementen die onder één dak rusthuisbedden aanbieden of rust- en verzorgingsbedden. Dit aanbod is vrij uitgebreid in ons land. Indien de opvang voor een korte periode bedoeld is – bijvoorbeeld na een ongeval of ziekte – bestaan er ook centra voor korte verblijven die de affectieve, psychologische en materiële veiligheid verzekeren en (al dan niet) medische opvolging aanbieden gaande van enkele dagen tot verscheidene weken.
In alle gevallen raden wij u aan om tijdens uw bezoek goed rond te kijken en zoveel mogelijk informatie in te winnen.
NAUWLETTEND TE BEKIJKEN
- Kader en reinheid alsook de conditie van de uitrusting
- Toegankelijkheid (trapleuningen, leuningen, enz.)
- Hygiëne (WC en/of badkamer in alle kamers?)
- Groene ruimten en buiteninrichting
- Onthaal en houding van het personeel tegenover de residenten
- Aanwezigheid (of niet) van veiligheids- en/of bewakingssystemen
VRAGEN DIE U MOET STELLEN
- Wat is de verhouding residenten/personeel?
- Welke zijn de bezoekuren?
- Hoe laat wekken/slapengaan?
- Aan welk soort activiteiten mogen de naasten deelnemen?
- Welke uitstappen worden voorzien en zijn toegelaten?
- Hoe kan men de verplegers intern en extern bereiken?
- Wie bekommert zich om de maaltijden? Wat bij een speciaal dieet?
- Welke ontspanning wordt er aangeboden en hoe vaak?
- Is het mogelijk om in de omgeving een religieuze dienst bij te wonen?
- Voor verpleeghuizen: is het verplegend personeel erkend? Hoe talrijk is het? Welke zijn hun kwalificaties (verpleger/ster, hulpverpleger/ster, kinesist…)? Is de continuïteit verzekerd ’s nachts en tijdens het weekend? Is het team opgeleid voor palliatieve zorgen? Tot wie richten zij zich bij geriatrische noodgevallen? Wordt bij een sterfgeval begeleiding voorzien?
GOED OM TE WETEN
Het toezicht op al deze huizen wordt almaar strenger. De wetten worden steeds strenger en de controles frequenter.
WAT ZIJN DE ALTERNATIEVEN?
Om aan de nieuwe demografische behoeften te beantwoorden, heeft zich de voorbije jaren een nieuwe generatie van aanbiedingen ontwikkeld met aantrekkelijke en innoverende concepten die het dagelijkse leven van de senioren gezelliger maken. Zoals de seniorendorpen: wijken die op maat zijn gebouwd met bungalows, gemeenschappelijke tuinen en moestuinen, gezellige pleintjes of een waaier ‘hoteldiensten’ (maaltijden die aan huis worden geleverd, huishouden, droogkuis…) die ervoor zorgen dat men zijn vrijheid en intimiteit behoudt. Als dit hun gezondheid en veiligheid niet in gevaar brengt, kan men ook altijd een beroep doen op assistentie aan huis wanneer de senior mordicus weigert om te verhuizen…
HOEVEEL KOST HET?
Het antwoord is kort: het is duur. Het internet lijkt de aangewezen piste om meer informatie in te winnen, maar dat valt tegen. Algemeenheden genoeg die net voldoende aangeven of de home die men voor een familielid in gedachten heeft aan de vereisten voldoet of niet. Maar qua tarieven is er minder duidelijkheid. De privésector bepaalt nu eenmaal zelf zijn prijzen. Een probleem dat vaak wordt aangekaart, is de verhouding tussen het maandelijks pensioen en de tarieven van de rusthuizen. Ook hier helpen de gemiddelden ons weinig vooruit. Een home kost gemiddeld 1350 euro per maand en het gemiddelde pensioen ligt even hoog. Wiskundig bekeken balanceren de twee elkaar uit, maar dat klopt natuurlijk niet. Ander probleem dat geregeld naar voor wordt geschoven, is dat de prijzen van de homes continu blijven stijgen. Reken globaal bekeken op 3% per jaar. Valt nog mee, zegt u? Reken wel dat dit na drie jaar al 10% is! Terwijl de pensioenen vooral de trend vertonen om te stagneren. Concreet: de tarieven van de homes zijn zo variabel dat het belangrijk is om het verschil met het gemiddelde te analyseren en te kijken of dit gewettigd is.
De tarieven van een home worden per dag berekend. Dat gaat van 35 tot 50 euro in de homes die door een OCMW beheerd worden – de goedkoopste vindt u in de provincies Luik en Henegouwen, de duurste in de provincies Antwerpen, Vlaams en Waals-Brabant, alsook in Brussel. Privéhomes zijn het duurst: van 37 tot 53 euro al naargelang hun ligging. Luxemburg is het goedkoopst en de Antwerpse regio het duurst.