Hier las u al dat dat de aankoop en het bezit van een vakantieverblijf in het buitenland een aantal fiscale en juridische implicaties heeft. In deze bijdrage tonen we aan dat dit ook geldt bij de overdracht van het tweede verblijf aan de erfgenamen.
Door Valérie-Anne De Brauwere (Solvay Brussels School of economics and management)
U bezit een huisje in het zuiden van Frankrijk of een appartement in Italië. Uw kinderen komen er graag en bijgevolg wil u er voor zorgen dat zij daar verder kunnen van genieten, eventueel zelfs over meerdere generaties, zonder dat zij exorbitante successierechten moeten betalen. Hoe pakt u dit het beste aan?
We bekijken hierna welke fiscale regels gelden bij de overdracht van een tweede verblijf in het buitenland en hoe men de successierechten kan beperken. De fiscale implicaties verschillen namelijk al naargelang de manier waarop u bij leven uw patrimonium organiseert.
OVERDRACHT VAN HET VASTGOED IN DE SUCCESSIE
Men zou kunnen denken dat al wie een gebouw in het buitenland erft enkel geconfronteerd wordt met een – eventuele – belasting in het land waar dat gebouw zich bevindt. Indien dit land geen successierechten heft (zoals bijvoorbeeld de meeste Zwitserse kantons bij de overdracht tussen ouders en kinderen), dan denkt de familie vaak dat er geen enkel successierecht verschuldigd is. Dat is niet zo. In België, het land waarin de overledene woonachtig was, wordt u immers belast op uw wereldwijde vermogen. Hierbij is de dubbele belasting niet van toepassing, want het Belgisch recht voorziet dat de erfgenaam een vrijstelling geniet ten belope van de betaalde buitenlandse belasting. Maar als er in het buitenland geen successierechten dienen betaald, is dat goed nieuws voor de Belgische schatkist (die geen buitenlandse successierechten mag aanrekenen)… maar niet voor de erfgenamen.
Met Frankrijk (en Zweden) ondertekende België een preventief dubbelbelastingverdrag op het vlak van successierechten. Deze voorziet dat het gebouw enkel belastbaar is in het land van de ligging. Voorbeeld: u kocht een huis in de Charente ter waarde van 500.000 euro. U hebt twee kinderen en bankbezittingen in België ter waarde van één miljoen euro. Indien het huis na uw overlijden aan hen wordt nagelaten, zullen zij in Frankrijk successierechten moeten betalen. Dit kan oplopen tot 45 %, maar er is een vermindering van 100.000 euro voorzien op het gedeelte van de successie die door elk van uw kinderen wordt ontvangen. België kan op dit huis geen successierechten uitoefenen.
Het gevolg is dat welk ook het land is waar uw tweede verblijf zich bevindt, er geen sprake kan zijn van een dubbele belasting, maar er niettemin successierechten betaald moeten worden.
PATRIMONIALE PLANNING
Teneinde te vermijden dat uw erfgenamen heel wat successierechten moeten betalen, kunt u hen bij leven uw tweede verblijf nalaten.
Laten we terugkeren naar ons voorbeeld van het huis in de Charente met een waarde van 500.000 euro. Indien u uw kinderen, bij leven, de blote eigendom van het gebouw schenkt, dan dient er geen schenkingsrecht betaald, want Frankrijk voorziet een vrijstelling van schenkingsrechten tot 100.000 euro per ouder en per kind, en houdt enkel rekening met de waarde van de blote eigendom. Dit geldt ook voor een chalet in Zwitserland, want vrijwel alle Zwitserse kantons kennen geen schenkingsrechten in rechtstreekse lijn.
Er is trouwens ook geen schenkingsrecht verschuldigd in België, want de schenking heeft betrekking op een gebouw dat buiten België is gelegen.
Deze overdracht bij leven helpt er u tevens van te verzekeren dat dit tweede verblijf op de lange termijn optimaal beheerd zal worden. Zo kan men na het oprichten van een SCI (Société Civile Immobilière) in Frankrijk vastleggen wie het huis beheert, wie beslist over uit te voeren werken, enz. In dezelfde context kunnen de partijen in Zwitserland een overeenkomst ondertekenen om te vermijden dat een van de kinderen de verkoop van het tweede verblijf aanvraagt zonder het akkoord van de andere kinderen.
WAT MOETEN WE ONTHOUDEN?
Indien uw kinderen van uw tweede verblijf houden en u wil dat zij en misschien wel uw kleinkinderen er kunnen van profiteren, dan hebt u er belang bij om een patrimoniale planning op te maken in hun voordeel.
Idealiter kan deze planning zelfs bekeken worden nog voor de aankoop, want het is vaak verkiesbaar dat de naakte eigendom meteen door de kinderen wordt aangekocht. Op die manier kunnen zij er blijven van genieten, zonder bang te moeten zijn dat zij de woning moeten verkopen om de successierechten te betalen.