Om een land echt te begrijpen, is het niet alleen van essentieel belang om zijn geschiedenis te kennen, maar ook om stil te staan bij lokale tradities en gewoonten. Wat meteen in het oog springt binnen de Ierse samenleving is de grote voorliefde voor tuinen. De roots hiervan liggen in hun Keltisch erfgoed. Door zijn nauwe banden met de natuur en de spiritualiteit heeft de Keltische cultuur een zeer grote invloed gehad op de Ierse mentaliteit. Dit verklaart meteen de talrijke Keltische symbolen en tradities in de tuinontwerpen en de manier van tuinieren. De tuinen zijn de link tussen het Ierse volk en hun aardbodem. Met als gevolg dat de meer dan 300 tuinen in Noord-Ierland zowel voor de lokale bevolking als voor de bezoekers ruimten zijn met een grote natuurlijke schoonheid en een grote rust, maar bovenal ook een verbinding met de aarde. Zij zijn een bron van vrede en welzijn. Wat niet wil zeggen dat al deze tuinen er hetzelfde uitzien. Integendeel. Elke tuin heeft zijn eigen verhaal en zijn eigen originele rode draad die de bezoeker beetje bij beetje vertrouwd maakt met de complexe geschiedenis van dit land.
© IRLANDE_Hillsborough Castle
Brook Hall Estate and Gardens
Laten we beginnen met Brook Hall Estate & Gardens, een groen domein aan de oevers van de Foyle. Derry-Londonderry, zo’n 100 km ten westen van Belfast, ligt vlakbij. We betreden dit 18e-eeuwse landgoed langs een wilgenplantage die bedoeld lijkt voor de productie van brandhout. Maar dat is verkeerd gegokt, want de bast van de wilgenboom, beter bekend als salix, is de basis voor de synthese van acetylsalicylzuur, beter bekend als aspirine!
Deze tuin is het werk van mensen met een passie voor plantkunde en tuinbouw. David Gilliand, die de 6e generatie van de familie Gilliand vertegenwoordigt, is de huidige eigenaar van dit prachtige landgoed dat zijn familie meer dan een eeuw geleden verwierf. Het domein wordt omkaderd door een landhuis in Georgische stijl en heeft een verrassend rijk arboretum. Sinds 1930 hebben opeenvolgende eigenaars hier bomen geplant van over de hele wereld: eiken, esdoorns, beuken, cipressen, wilgen, dennen… Daardoor biedt deze site, die geklasseerd staat als een van de mooiste arboretums in het Verenigd Koninkrijk, niet alleen esthetisch plezier, maar heeft ze ook een educatieve en wetenschappelijke dimensie.
Een ode aan de natuur, van generatie op generatie
Profiteer van dit bezoek om Londonderry te ontdekken, een stad die omringd wordt door een lint van 1,5 km stadswallen die van 1613 tot 1618 werden opgetrokken. Londonderry geldt na Belfast als de grootste stad van Noord-Ierland en ligt op de grens tussen de twee Ierlanden. Het was hier dat republikeinse nationalisten het in de jaren 60 en 80 opnamen tegen de loyalisten (zie kaderstuk). De zogeheten ‘Bloody Sunday’ werd uitgevochten in de volkswijk aan de voet van de stadswallen en wordt nog steeds herdacht op heel wat gevels in de stad. Als je hier begin mei neerstrijkt, mag je beslist het jazzfestival niet missen. Dan danst gans Londonderry op de tonen van de concerten in bars, clubs, theaters en openbare ruimten. Een ode aan de vrede in een stad die de geboorteplaats was van John Hume, winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede in 1998.
© IRLANDE_Brook Hall Estate and Gardens
Drenagh Estate & Gardens
Onze volgende stop is Drenagh Estate & Gardens bij het stadje Limavady, ten noorden van Londonderry. Net als bij Brook Hall is ook deze tuin het werk van twee gepassioneerde mannen: de huidige eigenaar Conolly Mc Causland en hoofdtuinier Daniel Coombes. Uit een tuin die in 1970 aan zijn lot was overgelaten en vervolgens werd gevandaliseerd, creëerden zij een puur wonder. Een ode aan de natuur. Het landgoed zelf, dat sinds enkele jaren continu wordt gerestaureerd, is opgesplitst in verschillende delen: een walled garden (zie kaderstuk), waarin de focus voornamelijk ligt op de kweek van groenten en fruit voor bruiloften, een romantische 19e-eeuwse Italiaanse tuin, een rododendrontuin die momenteel wordt opgefrist en een opmerkelijk coniferenarboretum, dat na enkele jaren werk voor het eerst sinds drie generaties toegankelijk is voor het publiek. Dit arboretum sluit aan op een prachtig 19e-eeuws landhuis, de Orangerie, dat exclusief wordt aangewend voor pasgetrouwden en hun gasten. Deze plek straalt zoveel magie uit dat geïnteresseerden ruim een jaar op voorhand moeten reserveren.
Giant’s Causeway
Voordat we Glenarm Castle aan de oostkust bereiken, waarvan de tuinen in 2023 winnaar werden in de competitie Historic House Gardens, passeren we langs de Giant’s Causeway, een uitzonderlijke site in de natuur. Volgens de legende woonden twee vijandelijke reuzen aan weerszijden van de zee: de ene in Schotland, de andere in Ierland. Omdat de twee geen vrienden waren, bouwde de Ierse reus een pad door de zee tussen Ierland en Schotland, zodat de Schotse reus met hem zou kunnen vechten. Maar eens op Ierse bodem was de Schotse reus zo onder de indruk van de grootte van de Ierse reus dat hij bang werd en terug naar zijn land vluchtte. Hierbij vernielde hij een deel van het pad achter zich, zodat zijn rivaal hem niet kon volgen. Op die manier ontstond de Giant’s Causeway, een formatie van zo’n 40.000 basaltzuilen. Sommige reiken meer dan 10m hoog. In werkelijkheid zijn zij het resultaat van vulkanische activiteit zo’n 50 tot 60 miljoen jaar geleden. De unieke zeshoekige zuilen werden gevormd door de snelle afkoeling van gesmolten lava die in contact kwam met de zee. Ornitologen kunnen op deze plek en vanaf de kliffen vele soorten zeevogels spotten, zoals stormvogels, aalscholvers, noordse stormvogels, zeekoeten, tureluurs, papegaaiduikers, tot en met kleine pinguïns. De legende voegt een mystieke en mythologische dimensie toe aan deze uitzonderlijke geologische plek die in 1739 beroemd werd omdat Suzanne Drury er heel wat schilderijen van maakte en deze tentoonstelde op verschillende openbare plaatsen in Ierland en Engeland. De Giant’s Causeway is nu een van de populairste attracties van Noord-Ierland. Het architecturale bezoekerscentrum helpt de vele gasten uit alle hoeken van de wereld om het unieke karakter van deze unieke kuststrook ten volle te waarderen.
www.nationaltrust.org.uk/giantscauseway
© IRLANDE_Chaussee des geants