De lente is officieel van start, maar niet zonder gevolgen… Zo beïnvloedt deze seizoenswisseling onze slaap. We krijgen vaak te maken met een trager inslapen en kortere nachten. Dit is een bekende zorg voor vrouwen in de vijftig, die ook last hebben van een verstoorde slaap en aanhoudende vermoeidheid als gevolg van hormonale stoornissen.
De verschillende fasen van slapen
Een goede nachtrust bestaat uit vier fasen. De eerste fase wordt de inslaapfase genoemd, waarin de pijnappelklier het beroemde slaaphormoon melatonine afscheidt. Daarna volgt een fase van lichte slaap die zorgt voor het opslaan van de herinneringen van de dag. De fasen 3 en 4 zijn de belangrijkste, ze worden omschreven als diepe slaap. Deze twee fasen maken de productie van groeihormonen, zenuw- en lichaamsherstel en de regeneratie van ons zenuwstelsel mogelijk. Het is ook tijdens fase 4 dat onze dromen ontstaan, in de zogenaamde REM-slaap.
Slaap varieert met de seizoenen
Seizoensgebonden veranderingen en de gevolgen daarvan zijn onlangs onderzocht door de slaapkliniek van het St. Hedwig-ziekenhuis in Duitsland, bij een steekproef van 188 patiënten. De resultaten tonen het belang aan van seizoensgebonden veranderingen op de kwaliteit van onze nachten. In de lente en de zomer is de slaapduur 25 tot 30 minuten korter dan in de koudere seizoenen herfst en winter. Daarbij zou de afscheiding van melatonine belangrijker zijn. Dit proces houdt verband met het circadiaan ritme, dat verantwoordelijk is voor de regeling van onze slaap-waakcyclus. Als duisternis de productie van melatonine versnelt, vermindert natuurlijk licht deze. Met minder slaperigheid tot gevolg. De komende overgang naar de zomertijd (waar we heel hard naar uitkijken) zal dus de hoeveelheid licht overdag doen toenemen. Dit zal voor een paar dagen onze circadiaan ritme verstoren, met een minder rustgevende slaap als gevolg.
Praktische oplossingen om het seizoen door te komen
Seizoensgebonden vermoeidheid kan worden verminderd door bepaalde dagelijkse gewoonten. Elke dag 30 minuten wandelen in natuurlijk licht is voldoende om in slaap te vallen. Slapen tussendoor is nuttig, maar mag niet langer duren dan 20 tot 25 minuten, omdat dit slaapproblemen kan veroorzaken, zoals ‘s nachts wakker worden. Op een vast tijdstip naar bed gaan, regelt de productie van melatonine en maakt het dus gemakkelijker voor je om in slaap te vallen. Een laatste tip die je kan helpen bij een betere nachtrust: geen late diners of consumptie van cafeïne en alcohol voor het slapen gaan (ik weet het, verleidelijk!).
Hardnekkige vermoeidheid? Pas op
Als de tijdsverandering de kwaliteit van onze nachten kan beïnvloeden, kan aanhoudende vermoeidheid ook een waarschuwingssignaal zijn dat niet mag worden genegeerd. Als preventieve maatregel kunt u het beste uw arts raadplegen en een bloedonderzoek vragen. Diepe en aanhoudende vermoeidheid kan inderdaad een teken zijn van vele ziektebeelden. Zoals depressie of hypothyreoïdie. Een aandoening die veel voorkomt bij vrouwen boven de 50. Aanhoudende vermoeidheid is ook een bekend gevolg van de plotselinge daling van het oestrogeen tijdens de menopauze.
De leukste berichten van Fifty & Me in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.
Beeld © Shutterstock