Leg de lat niet te hoog
Leven voor een ander, alle ballen hoog willen houden, van hot naar her rennen en op het einde nog steeds het gevoel hebben dat we niets gedaan hebben, want er staat nóg zoveel op het to do-lijstje! Dit soort verhalen hoort auteur Leen Steyaert wekelijks. Of ze nu jong zijn en kleine kinderen hebben, een veeleisende job hebben of vijftigplusser en al grootmoeder zijn: ze hebben het altijd druk. Leen schreef daarover het boek ‘Stop de rush’, waarin ze uitlegt hoe je een gejaagd gevoel vooral niet je hormonen op hol moet laten brengen. Want dat heeft serieuze gezondheidsproblemen als gevolg. Denk aan menopauzeproblemen die in wezen het gevolg zijn van een jarenlange roofbouw op je lichaam en je persoonlijke behoeften.
In overdrive zoals een topsporter
Daar dient aan toegevoegd dat Leen ook zelf schuld bekent. Ook zij leefde het grootste gedeelte van haar leven, lange tijd onbewust, in overdrive, maar werd zich de voorbije tien jaar – vooral in de premenopauze en menopauze – steeds bewuster van het feit dat ze haar lichaam als een topinstrument gebruikte om toch maar hoog te scoren. ‘En dat terwijl ik helemaal geen topsporter ben of geconfronteerd word met levensbedreigende deadlines!’
De drang om op elk vlak succes te hebben
Want wat waarschijnlijk ooit begon als een kick die een gevoel van voldoening gaf – ‘Kijk eens wat ik allemaal kan: een huishouden runnen, kinderen grootbrengen, carrière maken, over alles meepraten en er nog leuk en goed uitzien ook!’ – eist uiteindelijk zijn tol. Met haar 61 jaar en haar ervaring als gespecialiseerd verpleegkundig menopauzeconsulente, orthomoleculair voedingsdeskundige en borstweefselbehandelaar wil Leen ons duidelijk maken dat we ons bewust moeten zijn van die gejaagdheid bij het ouder worden. We moeten regelmatig de pauzeknop indrukken en een aantal dagelijkse gewoontes aannemen die ons daarbij kunnen helpen om ernstige problemen te voorkomen.
In je boek bespreek je de impact van gejaagdheid op hormonen en gezondheid. Kun je wat specifieker zijn over hoe deze relatie werkt en welke gezondheidsproblemen hieruit kunnen voortkomen?
“Hormonen zijn boodschappers die alles sturen in je lichaam. Ze geven boodschappen door aan organen en weefsels en sturen zo hun werking aan. Te hoge adrenalinespiegels en cortisolspiegels sturen je stresssysteem aan. We weten allemaal dat dit niet goed is voor ons lichaam als dit chronisch gebeurt. Het kan leiden tot constante nervositeit, uitputting en hartziektes. Stoornissen in je vrouwelijke hormooncyclus oestrogeen en progesteron kan pijnlijke maandstonden geven, onregelmatige cyclussen, problemen met vruchtbaarheid en vorming van cystes. Problemen met cortisol heeft een invloed op je insuline, wat dan weer een invloed heeft op je suikerspiegels, stofwisseling en energiebalans. Het is een mooi verweven netwerk dat samenwerkt. Als er ergens in het systeem geen doorstroming is, maar hindernissen opduiken, is het vrij logisch dat je gezondheid daar onder lijdt. Maar andersom is waar. Je kunt er zelf een geweldige invloed op hebben om hun werking goed te laten verlopen.”
Je noemt het belang van dagelijkse gewoontes om gejaagdheid te verminderen. Kun je een paar van deze gewoontes delen en uitleggen waarom ze effectief kunnen zijn?
“Dat zijn de levensstijl-adviezen. Voeding heeft een enorme invloed op heel je gezondheid. Kies voor een 80/20 regel waarbij je je voor 80 procent aan de regels van gezonde voeding houdt. Dit wil zeggen: veel groenten, vlees, vis, fruit, gezonde vetten. Mijd alcohol, toegevoegde suikers en beperk koffie. Zie dat je voldoende beweegt. Als je al in een rush leeft, moet je zeker geen inspanningssporten doen, maar ga wandelen, fietsen, tai chi, krachttraining, zwemmen, pilates of probeer veel in de natuur te zijn. Heel belangrijk zijn stressoefeningen, want door stress krimpt je lichaam als het ware naar binnen. Je krijgt een stresshouding, een gekromde rug en gespannen spieren. Het is een lichaam dat altijd in verdediging is. Vergeet daarbij dus ook zeker niet te ademen! Doe ademhalingsoefeningen. En werk tot slot aan je emotionele problemen. Zoek hulp als je het niet alleen kunt.”
Je schrijft dat kruiden en bio-identieke hormonen die (tijdelijke) tekorten kunnen aanvullen. Vertel.
“Bio-identieke hormonen zijn hormonen waarvan de biochemische structuur identiek is aan je eigen lichaamshormonen. Ze worden gemaakt uit de wilde yam. In de premenopauze kunnen vrouwen deze hormonen al nemen. Je kan ze lang, zelfs levenslang nemen. Diabetes- en schildklierpatiënten nemen toch ook levenslang hormonen? Vrouwen nemen 30 jaar een pil om niet vruchtbaar te zijn, en op het moment dat je hormonen naar beneden duikelen in de overgang, worden nog vele vrouwen hormonen ontzegd of er bang voor gemaakt. We weten al dat bio-identieke hormonen niet alleen de verschijnselen wegnemen van de overgang, maar ook osteoporose en hart- en bloedvaatziekten kunnen verminderen. Recent wijzen heel wat onderzoeken uit dat het ook dementie kan helpen voorkomen. We worden steeds ouder en moeten anders zeer lang zonder hormonen leven. Vrouwen van 85 zitten soms al bijna 35 jaar zonder oestrogeen. Als vrouwen weinig klachten hebben of nog maar in het begin van de overgang zijn, kan je ze ook met kruiden of andere suppletie ondersteunen. Deze suppletie kan ook goed ingezet worden bij stresstoestanden, suikerspiegelproblemen, PMS en algemene tekorten.”
Vrouwen hebben nu eenmaal veel op hun bord en kunnen het zich soms niet veroorloven rustiger aan te doen. Wat raad je aan in dergelijke situaties?
“Begin met kleine dingen te veranderen en maak plaats in je agenda door gewoon je eigen naam in te vullen. Verander dingen aan je voeding, doe ademhalingsoefeningen en wees je bewust dat constante gejaagdheid niet het leven is. Let in plaats daarvan meer op dingen die zich in de natuur afspelen. En neem eens een pauze! Door een dagje verlof op je werk te nemen waarbij je zomaar je dag vol leuke dingen inplant. Ga op tijd slapen, neem een uitgebreid bad of een maaltijd voor jou. En die taken? Schrijf daarvoor eerst op wat je moet doen. Dan ben je meer bevrijd dan dat je het in je hoofd houdt. Prop de dag vooral niet vol en zeg neen met veel overtuiging. Dan kan je achteraf altijd nog ja zeggen, dat is makkelijker dan andersom. Je hormonen zullen je dankbaar zijn.”
Dit interview verscheen in de herfsteditie van Fifty & Me Magazine, dat nu in de winkel ligt. Meer tips als deze of mooie verhalen? Haal ‘m nu of abonneer.
Stop de rush! – Leen Steyaert – € 24,50
Leen Steyaert is gespecialiseerd verpleegkundige orthomoleculair- KPNI -en borstweefseltherapeute met als specialisme de menopauze. Ze is auteur van 5 gezondheidsboeken, waaronder ‘Jouw menopauze plan’.
De leukste berichten van Fifty & Me in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.
Beeld © Shutterstock