Hoewel velen van ons ooit narcisten hebben ontmoet, is het niet altijd eenvoudig om ze te identificeren. Maar met een beetje kennis en bewustzijn kun je de signalen van een narcist leren herkennen en de nodige maatregelen treffen.
Wat is een narcist?
We hebben allemaal weleens de term ‘narcist’ horen vallen, maar wat betekent het eigenlijk? Narcisme is een persoonlijkheidsstoornis die ongeveer 1% van de bevolking treft. Mensen met deze aandoening hebben een opgeblazen gevoel van eigenbelang en een grote behoefte aan bewondering en aandacht. Ze missen vaak empathie en zijn niet in staat dingen vanuit het perspectief van anderen te zien. Narcisten hebben een grandioze kijk op zichzelf en geloven dat ze recht hebben op een speciale behandeling.
Waarom vallen mensen dan op narcisten? Het antwoord ligt in hun charisma. Narcisten zijn meesters in het verleiden en gebruiken hun charme en zelfvertrouwen om iemand voor zich te winnen. Ze laten je speciaal, begeerlijk en belangrijk voelen. Hun charme is echter vaak een façade die hun ware bedoelingen verhult.
Een relatie aangaan met een narcist kan gevaarlijk en emotioneel beschadigend zijn. Narcisten kunnen misbruiken, controleren en manipuleren. Ze proberen je vaak te isoleren van vrienden en familie, je te bekritiseren of te kleineren. Ook doen ze vaak aan ‘gaslighting’, een vorm van emotionele manipulatie waarbij ze je laten twijfelen aan je eigen waarnemingen en herinneringen. Tot slot zijn ze gevoelig voor woede-uitbarstingen en boosheid. Ze kunnen gewelddadig of agressief worden als ze het gevoel hebben dat er niet aan hun behoeften wordt voldaan. In extreme gevallen kunnen ze overgaan tot fysiek geweld.
De signalen herkennen
De eerste stap bestaat erin de signalen te herkennen. Hier zijn enkele aanwijzingen dat je aan het daten bent met een narcist:
- Geobsedeerd door zichzelf – Narcisten zijn bezig met zichzelf en hun imago. Ze praten graag over hun prestaties, hun uiterlijk en hun bezittingen.
- Missen empathie – Narcisten hebben het moeilijk om de gevoelens van anderen te begrijpen. Ze doen emoties en behoeften van anderen vaak af als irrelevant of bagatelliseren je bezorgdheden.
- Manipulatief gedrag – Narcisten zijn bedreven in het manipuleren van anderen om te krijgen wat ze willen. Ze kunnen schuld, schaamte of intimidatie gebruiken om hun zin te krijgen.
- Overdreven arrogantie – Narcisten hebben een gevoel van superioriteit en geloven dat ze beter zijn dan de rest. Ze kunnen mensen kleineren of bekritiseren die volgens hen minderwaardig zijn.
- Voortdurend aandacht nodig – Narcisten hunkeren naar aandacht en bewondering. Ze kunnen boos of haatdragend worden als ze het gevoel hebben dat ze niet genoeg aandacht krijgen.
Jezelf beschermen
Als je vermoedens worden bevestigd, is het essentieel om jezelf te beschermen en stappen te ondernemen. Hier zijn enkele tips:
- Stel grenzen – Het is belangrijk om duidelijke grenzen te stellen en je daaraan te houden. Narcisten hebben de neiging om ze te testen en je persoonlijke ruimte te schenden.
- Communiceer je behoeften – Narcisten zullen je behoeften waarschijnlijk niet begrijpen, tenzij je ze duidelijk kenbaar maakt. Wees assertief en laat hen weten wat je verlangt van de relatie.
- Ga niet in discussie – Narcisten houden van ruzie en zullen die ook proberen uit te lokken. Ga niet in discussie, want dan zal de situatie alleen maar escaleren.
- Zoek steun – Omgaan met een narcist kan emotioneel slopend en traumatisch zijn. Zoek steun bij vrienden, familie of een therapeut die je de middelen kan geven die je nodig hebt om de relatie onder controle te houden.
- Beëindig de relatie – In sommige gevallen is de relatie beëindigen het beste wat je kunt doen. Narcisme kan moeilijk zijn om aan te ontsnappen, maar het is essentieel om voorrang te geven aan je eigen veiligheid en welzijn.
De leukste berichten van Fifty & Me in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.
Beeld © Shutterstock